Chroom-6 is een mineraal dat we tegenkomen als chromaten en dichromaten in vele toepassingsvormen, zoals kalium- en natriumdichromaat en barium- en calciumchromaat. Het gebruik staat al geruime tijd ter discussie door de schadelijkheid voor de gezondheid. Dat probleem kwam landelijk onder de aandacht toen bleek dat bij medewerkers van defensie en NS/NedTrain gezondheidsklachten waren ontstaan die gerelateerd waren aan chroom-6 in verfproducten. Uit onderzoek bleek dat chroom-6 via de longen, de darmen en de huid kan worden opgenomen door het lichaam. Maar er zijn nog veel meer toepassingsbieden voor chroom-6.
Andere toepassingen
Chroom-6 is in lage concentraties terug te vinden in onder andere voeding en drinkwater. In dit rapport van het RIVM lezen we echter dat de inname van chroom-6 via voedsel verwaarloosbaar is en dat de niveaus in het drinkwater over het algemeen beneden de detectielimiet liggen. Andere toepassingsgebieden voor het gebruik van chroom-6 zijn, behalve in verfproducten, in of op leer, cement, tatoeage-inkt, verduurzaamd hout en metaal als een passiveringslaag.
Chroom-6 in cement
De aanwezigheid van chroom-6 in cement is al lange tijd bekend. Het ontstaat door een hoge temperatuur bij het productieproces wanneer het van nature aanwezige chroom-3 wordt omgezet naar chroom-6 in de vorm van chromaat. De limiet is gesteld op 0,0002%. Cement met hogere concentraties mag alleen in automatische en gesloten installaties worden toegepast waar geen contact met de huid kan optreden.
Chroom-6 in verf
In verf is loodchromaat in het verleden toegepast als geel, oranje of rood pigment. De corrosieweerstand van verfproducten verbetert met dit pigment. In de wet EU-regulering 2000/53/EC is het per 1 juli 2007 verboden om chroom-6 in coatings te gebruiken om de anticorrosieve werking te verbeteren.
Chroom-6 bij houtconservering
Het gebruik van chroom-6 bij houtconservering als biocide is sinds begin 2016 niet meer toegestaan in Nederland. Dit geldt niet voor hout dat uit het buitenland wordt geïmporteerd. In verduurzaamd hout is chroom-6 door een fixatiereactie later aanwezig als chroom-3. Bij verbranding van het hout kan het chroom-3 als reactieproduct weer vrijkomen als chroom-6. Verbranden van verduurzaamd hout is daarom niet toegestaan. Het verduurzaamde hout wordt bij afvalverwerkers apart ingezameld.
Chroom-6 voor het passiveren van metaal
Verschillende chroomverbindingen zijn gebruikt voor het passiveren van metaal, ook wel bekend als chromateren. Het gebruik was bedoeld als een anticorrosiebehandeling en het had tevens als voordeel dat het de hechting van verflagen bevorderde. Toepassing op onderdelen zoals schroeven en bouten is vanaf 1 juli 2008 niet meer toegestaan.
Bepaling chroom-6
De aanwezigheid van chroom-6 kan op verschillende manieren bepaald worden. Hier gaan we op in in onze volgende blog.
Nieuwsgierig?
Benieuwd wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op. We denken graag met je mee.
Elwin Buikema, Verf Advies Centrum
Tot slot
In onze blogs roeren we allerlei onderwerpen aan waar je als beheerder van vastgoed tegenaan loopt. Wat is jouw grootste ergernis of probleem op onderhoudsgebied? Mail het ons en wie weet geven we in een volgende blog antwoord.
